Choroba Alzheimera
Choroba Alzheimera to postępujące, neurodegeneracyjne schorzenie mózgu, które prowadzi do stopniowej utraty funkcji poznawczych, takich jak pamięć, myślenie, orientacja i zdolność do samodzielnego wykonywania codziennych czynności. Jest to najczęstsza przyczyna demencji, szczególnie u osób starszych. Choroba rozwija się powoli i nieodwracalnie uszkadza komórki nerwowe w mózgu.
Objawy
Objawy u młodych osób są podobne do tych u starszych, obejmując zaburzenia pamięci, trudności z zapamiętywaniem nowych informacji i stopniową utratę umiejętności codziennych. Mogą również wystąpić problemy ze wzrokiem i mową, dezorientacja co do miejsca i czasu, trudności w ocenie bieżących wydarzeń, ograniczenie kontaktów społecznych oraz częste zmiany nastroju.
Przyczyny u osób młodszych
Choroba Alzheimera u osób młodych
Naukowcy nie są pewni, co powoduje chorobę Alzheimera w młodym wieku, ale może być to związane z dziedziczeniem. Dziedziczna postać Alzheimera ma zazwyczaj ostry przebieg, z gwałtownymi objawami i szybkim postępem choroby. Ta forma stanowi niewielki procent wszystkich przypadków i jest związana z mutacjami w genach PSEN 1, PSEN 2 i APP, które zwiększają poziom beta-amyloidu w mózgu i krwi.
Wyższy poziom wykształcenia nie jest ochroną przed chorobą, ale może opóźniać jej rozwój i łagodzić objawy. Osoby z zespołem Downa mają również większe ryzyko zachorowania. Wśród czynników ryzyka dla osób powyżej 65. roku życia należy wymienić również depresję, urazy głowy i niedosłuch.
Etapy choroby u młodych ludzi
Leczenie
Leczenie zaczyna się przy rozwinięciu objawów otępienia klinicznego, obejmując farmakoterapię. Przed tą fazą zaleca się treningi poznawcze, zmianę stylu życia i profilaktykę schorzeń somatycznych.
Choroba Alzheimera u osób starszych
Przebieg choroby Alzheimera różni się indywidualnie, ale można wyróżnić kilka typowych etapów. Początkowe objawy są subtelne i mogą być mylone z zmęczeniem lub stresem, obejmując zapominanie niedawnych wydarzeń czy rozmów, trudności z mówieniem, oraz zaburzenia wzrokowo-przestrzenne. W miarę postępu choroby, objawy nasilają się, prowadząc do poważnych problemów z pamięcią, zachowaniem i utratą zdolności do samodzielnego funkcjonowania. Ostatecznie choroba prowadzi do całkowitej utraty samodzielności i zgonu po kilku lub kilkunastu latach.
Etapy u osób starszych
Przyczyny u osób starszych
- Większość incydentów choroby Alzheimera stanowi tzw. przypadki sporadyczne, czyli te, które nie mają związku z dziedziczeniem. Stanowią one około 95% wszystkich przypadków. Choć istnieją podejrzenia co do wpływu zarówno czynników genetycznych, jak i środowiskowych na rozwój choroby, dokładne determinanty i ich udział w procesie chorobowym nie są w pełni poznane.
- Ryzyko zachorowania na chorobę Alzheimera wzrasta wraz z wiekiem, a także jest częstsze u kobiet. Obecność jakiegokolwiek rodzinnego przypadku zespołu otępiennego zwiększa to ryzyko około dwukrotnie. Dodatkowo, choroby takie jak nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca, cukrzyca typu 2, jak również izolacja społeczna i brak aktywności fizycznej zwiększają ryzyko zachorowania.
- W około 1,5-5% przypadków choroba Alzheimera ma podłoże genetyczne. W takich przypadkach pierwsze objawy zazwyczaj pojawiają się wcześniej niż w typowej postaci choroby (przed 60. rokiem życia) i szybciej postępują. Zidentyfikowano już wiele mutacji w obrębie 3 genów, które są znane z ich związku z chorobą.
Dane statystyczne
Choroba Alzheimera jest najczęstszą formą demencji, stanowiącą 60-70% przypadków, częściej dotykając kobiety po 75. roku życia. Regularna aktywność fizyczna, zdrowa dieta, aktywność umysłowa i życie społeczne mogą zmniejszyć ryzyko demencji. Profilaktyka jest ważna już po 40. roku życia, gdyż procesy chorobowe mogą rozpocząć się 15-30 lat przed wystąpieniem objawów. W Europie ponad 5% osób powyżej 65. roku życia cierpi na Alzheimera, a w Polsce liczba ta przekracza 200 tysięcy. Zapadalność rośnie z wiekiem, podwajając się co około 5 lat.
Diagnostyka
Początkową diagnozę stawia lekarz rodzinny, a następnie specjalista neurolog, psychiatra lub psychoterapeuta. Diagnostyka obejmuje badanie neurologiczne, neuroobrazowe (zwykle MRI mózgu) oraz testy neuropsychologiczne w celu klasyfikacji objawów otępienia i doboru terapii.
Leczenie u osób starszych
Działania niefarmakologiczne i leki mogą tymczasowo poprawić lub spowolnić objawy, maksymalizować funkcjonowanie i utrzymać niezależność pacjenta przez pewien czas. Ważne są trening funkcji poznawczych, odpowiednia dieta, ćwiczenia fizyczne oraz sensoryczne. Celem leczenia jest poprawa jakości życia pacjentów i ich bliskich. Nowe terapie mogą spowolnić przebieg choroby, ale nie ma leczenia, które całkowicie odwraca proces chorobowy. Choć nie ma leczenia, które całkowicie odwraca proces chorobowy, nowe terapie mogą spowolnić jego przebieg.
Na naszej stronie używamy cookies, aby zaoferować uzytkownikom lepsze doświadczenie. Zobacz politykę plików cookies, aby uzyskać szczegółowe informacje.